Dự thảo Nghị định quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi)

Dự thảo Nghị định gồm 10 Điều, trong đó đã giữ nguyên 02 điều quy định về phạm vi điều chỉnh, địa điểm, phương án bảo vệ và phương tiện, thiết bị sử dụng tại hội nghị, hội thảo, cuộc họp có nội dung bí mật nhà nước; sửa đổi 07 điều về xác định bí mật nhà nước và độ mật của bí mật nhà nước, sao, chụp tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước, giao, nhận tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước, mang tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ, phân công người thực hiện nhiệm vụ bảo vệ bí mật nhà nước, chế độ báo cáo về công tác bảo vệ bí mật nhà nước, hiệu lực thi hành; bổ sung 01 điều về gia hạn thời hạn bảo vệ, điều chỉnh độ mật, giải mật đối với văn bản điện tử bí mật nhà nước. Cụ thể:

Về xác định bí mật nhà nước, độ mật của bí mật nhà nước

Dự thảo Nghị định quy định cấp phó được ủy quyền xác định bí mật nhà nước, độ mật của bí mật nhà nước được thể hiện bằng văn bản ủy quyền hoặc văn bản phân công công tác của người đứng đầu cơ quan, tổ chức nhằm bảo đảm tính linh hoạt trong ủy quyền.

Dự thảo Nghị định bổ sung việc xác định độ mật đối với dự thảo văn bản chứa thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước để phù hợp với thực tiễn và phòng ngừa lộ, mất bí mật nhà nước trong quá trình dự thảo. Theo đó, dự thảo Nghị định sửa đổi bỏ cụm từ “duyệt, ký”, quy định việc đề xuất độ mật thể hiện tại tờ trình, phiếu trình văn bản để bổ sung quy trình xác định đối với cả dự thảo văn bản chứa nội dung bí mật nhà nước.

Bãi bỏ quy định thể hiện nội dung “được phép hoặc không được phép sao, chụp” tại mục nơi nhận của tài liệu bí mật nhà nước để phù hợp với quy định của Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi).

Dự thảo Nghị định bổ sung thẩm quyền xác định bí mật nhà nước và độ mật của bí mật nhà nước trong trường hợp người soạn thảo, tiếp nhận thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước đồng thời là người có thẩm quyền xác định để tạo cơ sở pháp lý thực hiện trên thực tế.

Ngoài ra dự thảo Nghị định bổ sung quy định về cách thức xử lý khi xác định sai độ mật, xác định không đúng bí mật nhà nước; xác định độ mật đối với văn bản điện tử bí mật nhà nước; quy định trực tiếp mẫu dấu độ mật, văn bản xác định bí mật nhà nước tại Nghị định (tương tự Nghị định số 30/2020/NĐ-CP về công tác văn thư, Nghị định số 78/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật) nhằm tạo thuận lợi cho công tác áp dụng, tra cứu.

 

Về sao, chụp tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước

Dự thảo Nghị định bổ sung các hình thức sao, chụp gồm: sao từ bản giấy sang bản giấy; sao từ bản giấy sang văn bản điện tử; sao từ văn bản điện tử sang văn bản giấy để phù hợp với quá trình chuyển đổi số; đồng thời bỏ quy định việc số hóa tài liệu bí mật nhà nước để lưu trữ trên máy tính hoặc scan thành văn bản điện tử để chuyển giao trên môi trường điện tử thì không phải thực hiện theo quy trình sao, chụp bí mật nhà nước nhằm cắt giảm thủ tục không cần thiết.

Dự thảo Nghị định bãi bỏ hình thức sao y, sao lục, trích sao, theo đó chỉ còn 01 hình thức là bản sao bí mật nhà nước. Quy định này nhằm tháo gỡ vướng mắc hiện nay tại cơ quan, tổ chức khi nhận được bản sao bí mật nhà nước là bản sao lục hoặc trích sao trong trường hợp phải triển khai tiếp đến các đơn vị trực thuộc nhưng không còn hình thức sao, gây cản trở cho quá trình xử lý công việc và hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, đặc biệt là cấp cở sở khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp như hiện nay. 

Dự thảo Nghị định quy định trực tiếp mẫu dấu Bản sao bí mật nhà nước, văn bản ghi nhận việc chụp và mẫu sổ quản lý sao, chụp; bãi bỏ mẫu dấu “Bản sao số”, vì tại mẫu dấu Bản sao bí mật nhà nước đã có số lượng bản sao.

Về giao, nhận tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước

Về giao tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước: bãi bỏ quy định bì trong của tài liệu bí mật nhà nước độ Tuyệt mật phải niêm phong bằng dấu của cơ quan, tổ chức ở ngoài bì, vì việc niêm phong bằng dấu phải có chữ ký của người có thẩm quyền của cơ quan, tổ chức nên quy định này không bảo đảm tính khả thi và phát sinh thêm thủ tục không cần thiết; trong khi đó, dự thảo Nghị định đã quy định về chất liệu làm bì và tài liệu bí mật nhà nước độ Tuyệt mật được bảo vệ bằng 02 lớp phong bì.

Về nhận bí mật nhà nước: dự thảo Nghị định bổ sung quy định “Tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước độ Tuyệt mật chỉ được mở bì, ghi trích yếu khi được người đứng đầu cơ quan, tổ chức tiếp nhận bí mật nhà nước cho phép”, vì hiện nay, nhiều cơ quan, tổ chức phản ánh, văn thư cơ quan lúng túng khi tiếp nhận tài liệu bí mật nhà nước độ Tuyệt mật có được mở bì, ghi trích yếu hay không; trong khi đó bí mật nhà nước độ Tuyệt mật thường gửi đích danh cá nhân hoặc đích danh người đứng đầu cơ quan, đơn vị.

Bổ sung quy định về gửi, nhận văn bản chứa nội dung bí mật nhà nước trên môi trường điện tử theo hướng được đăng ký bằng cơ sở dữ liệu trên máy tính không nối mạng Internet, mạng viễn thông, trách nhiệm của bên gửi, bên nhận; loại trừ trường hợp giao nhận tài liệu bí mật nhà nước trên môi trường điện tử thì không phải ký nhận tại sổ chuyển giao bí mật nhà nước.

Dự thảo Nghị định bổ sung quy định về mẫu “Sổ đăng ký bí mật nhà nước đi”, “Sổ đăng ký bí mật nhà nước đến”, “Sổ chuyển giao bí mật nhà nước”.

Mang tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ

Dự thảo Nghị định bãi bỏ quy định mang tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ phục vụ công tác trong nước phải thực hiện quy trình xin phép người có thẩm quyền để bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi).

Phân công người thực hiện nhiệm vụ bảo vệ bí mật nhà nước

Dự thảo Nghị định bổ sung quy định cấp xã có trách nhiệm phân công người thực hiện nhiệm vụ kiêm nhiệm bảo vệ bí mật nhà nước cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 02 cấp (nội dung này trước đây thuộc trách nhiệm của cấp huyện).

Chế độ báo cáo về công tác bảo vệ bí mật nhà nước

Bổ sung quy định Tỉnh ủy, Thành ủy, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh; Đảng ủy, Hội đồng nhân dân cấp xã thực hiện chế độ báo cáo về công tác bảo vệ bí mật nhà nước gửi UBND cùng cấp để tổng hợp gửi Bộ Công an, vì Nghị định số 26 không quy định UBND tỉnh có trách nhiệm tổng hợp báo cáo công tác bảo vệ bí mật nhà nước trên địa bàn tỉnh nên trong báo cáo tổng kết chưa phản ánh toàn diện tình hình, công tác bảo vệ bí mật nhà nước của tỉnh ủy, thành ủy, HĐND cấp tỉnh, cấp xã. Do đó, việc bổ sung quy định này nhằm thể hiện toàn diện công tác bảo vệ bí mật nhà nước tại địa phương.

Toàn văn dự thảo Nghị định được đăng trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Công an để lấy ý kiến của nhân dân trong thời gian 10 ngày. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thể xem toàn văn dự thảo và tham gia đóng góp ý kiến chi tiết tại đây.