Để ngăn chặn, xử lý các hành vi sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ, vật liệu nổ trái phép, Bộ luật Hình sự và các văn bản pháp luật có liên quan, nhất là Nghị định số 47/CP ngày 12/8/1996 về quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ và Nghị định số 150/2005/NĐ-CP ngày 12/12/2005 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự đã có các quy định cụ thể, chặt chẽ với những chế tài nghiêm khắc.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, nhiều băng, nhóm tội phạm sử dụng súng tự chế, súng bắn đạn hoa cải, kiếm, dao có xuất xứ từ Trung Quốc gây ra các vụ án đặc biệt nghiêm trọng như giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích... Trước tình hình đó, Bộ Công an đã tập trung chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương phối hợp với các ngành chức năng tăng cường công tác đấu tranh, điều tra xử lý các hành vi vi phạm; phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng, Hải quan có biện pháp ngăn chặn các loại vũ khí có nguồn gốc từ Trung Quốc vào thị trường Việt Nam; vận động nhân dân vùng biên tham gia đấu tranh với các hành vi buôn lậu các loại vũ khí từ Trung Quốc. Đồng thời, tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 902/CT-TTg ngày 25/6/2009 về tăng cường quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ đảm bảo an ninh, trật tự trong tình hình mới; phối hợp với Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp xây dựng Thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện một số điều của Bộ luật Hình sự đối với các hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại vũ khí, vật liệu nổ (trong đó tập trung chủ yếu vào việc xử lý các loại súng săn, súng tự chế, thuốc nổ tự chế, vũ khí thô sơ có tính chất bạo lực mà trong Bộ luật Hình sự chưa quy định); ban hành Kế hoạch số 77/KH-BCA(C11) ngày 10/7/2009 về việc tổng kiểm tra vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và chấn chỉnh công tác quản lý của lực lượng Công an nhân dân.
Hiện nay, Bộ Công an đang chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng dự án Pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ để trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (dự kiến thông qua vào tháng 8/2010). Về lâu dài, Bộ Công an sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, tổng kết để xem xét, kiến nghị việc xử lý các hành vi trái phép liên quan đến vũ khí thô sơ cho phù hợp hơn.