Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, bảo vệ an ninh, trật tự (ANTT) cũng là sự nghiệp của quần chúng. Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ) là một nội dung quan trọng trong công tác vận động quần chúng của Đảng; đồng thời là nội dung chủ yếu của biện pháp vận động quần chúng bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội - biện pháp cơ bản, chiến lược của lực lượng Công an nhân dân. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) xác định “Xây dựng lực lượng Công an nhân dân vững mạnh toàn diện; kết hợp lực lượng chuyên trách, bán chuyên trách, các cơ quan bảo vệ pháp luật với phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ”, “Phát huy mạnh mẽ sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ quốc phòng an ninh…”.
Từ nhận thức đó, Đảng uỷ Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an đã tham mưu với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương quan trọng về công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ và xây dựng lực lượng nòng cốt bảo vệ ANTT ở cơ sở, như: Chỉ thị số 09-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tình hình mới”, Pháp lệnh Công an xã; Nghị định số 06/NĐ-CP của Chính phủ quy định biện pháp vận động quần chúng bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; Quyết định số 521/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc…
Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an ban hành nhiều văn bản chỉ đạo đẩy mạnh công tác dân vận của lực lượng Công an và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, như: Quy chế số 02/QC-ĐUCA-VP về công tác Dân vận của lực lượng Công an nhân dân; Thông tư số 23/2012/TT-BCA quy định về khu dân cư, xã, phường, thị trấn, cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường đạt tiêu chuẩn “An toàn về an ninh, trật tự”; Chỉ thị số 04/CT-BCA-V28 về tăng cường xây dựng, củng cố nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới; Chỉ thị số 07/CT-BCA-V28 về đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo đảm ANTT trong tình hình mới; Chỉ thị số 09/CT-BCA-V28 về đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ trong đồng bào các tôn giáo; tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo trao đổi kinh nghiệm, sơ kết, tổng kết, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến phong trào từ cơ sở tới toàn quốc; ký nhiều nghị quyết, kế hoạch liên tịch để tăng cường liên kết, phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các ban, ngành, đoàn thể, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và của toàn dân tham gia phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; xây dựng lực lượng chuyên trách và lực lượng nòng cốt xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; tăng cường lực lượng Công an chính quy về giữ các chức danh Công an xã trọng điểm phức tạp về ANTT…
Công an các cấp đã chủ động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương tham mưu phục vụ cấp ủy Đảng, chính quyền chỉ đạo, tổ chức triển khai đồng bộ các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng, củng cố phong trào ở các địa bàn trọng điểm, vùng tập trung đồng bào dân tộc, tôn giáo, khu công nghiệp tập trung, thành phố lớn…; gắn kết chặt chẽ phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ với các cuộc vận động, các phong trào cách mạng khác, như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư”, “Xoá đói giảm nghèo”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”…; kiện toàn Ban chỉ đạo “Phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ” từ cấp tỉnh đến cơ sở; thường xuyên mở các đợt vận động tập trung “Cao điểm tấn công trấn áp tội phạm”, “Thu hồi vũ khí, vật liệu nổ”, “Vận động đối tượng ra tự thú”, “Phát hiện tố giác tội phạm, giáo dục người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư”, ; “Tháng hành động phòng, chống ma túy”, “Tháng an toàn giao thông”, “Ngày toàn dân phòng cháy và chữa cháy”, “Ngày hội toàn dân bảo vệ ANTQ” để giải quyết các vấn đề bức xúc, nổi cộm, tạo khí thế, động viên nhân dân tham gia phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.
Xây dựng, nhân rộng nhiều mô hình, điển hình tiên tiến, có hiệu quả thiết thực, mang tính xã hội hóa cao, phát huy được vai trò làm chủ, tính tích cực của nhân dân trong phòng ngừa tội phạm; là cơ sở để xây dựng củng cố nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân. Cơ cấu lãnh đạo, chỉ huy, hệ thống tổ chức, bố trí cán bộ của lực lượng chuyên trách xây dựng phong trào được củng cố, kiện toàn từ Bộ Công an đến công an cấp huyện. Lực lượng nòng cốt xây dựng phong trào ở cơ sở như: Công an xã, Bảo vệ dân phố, Bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp được thể chế hóa bằng những văn bản quy phạm pháp luật và từng bước được củng cố, kiện toàn, hoạt động ngày một hiệu quả hơn. Đã có 39 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bố trí sỹ quan, hạ sỹ quan Công an nhân dân đảm nhiệm các chức danh Trưởng, Phó, Công an viên Công an xã ở các xã trọng điểm phức tạp về ANTT.
Kết quả công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ đã được Chỉ thị số 09-CT/TW của Ban Bí thư khẳng định: “Cùng với những thành tích trong công tác bảo vệ an ninh trật tự, những năm qua, phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ tiếp tục được đẩy mạnh, có bước phát triển mới với nhiều nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, hiệu quả, khơi dậy sức mạnh, tiềm lực to lớn của nhân dân trong công tác giữ gìn an ninh chính trị và phòng ngừa, tấn công trấn áp tội phạm, tệ nạn xã hội, góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, phục vụ công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đối với lực lượng Công an nhân dân, thực tiễn 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Đảng uỷ Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an luôn khẳng định: Sức mạnh của Công an nhân dân bắt nguồn từ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân; làm tốt công tác vận động nhân dân bảo vệ ANTT là điều kiện cơ bản để nhân dân thực hiện quyền làm chủ trên lĩnh vực bảo vệ ANTT; tạo thế trận phòng ngừa xã hội, làm nền tảng và tạo điều kiện cho lực lượng Công an tập trung triển khai sâu rộng phòng ngừa nghiệp vụ, phòng chống tội phạm, xây dựng lực lượng Công an trong sạch, vững mạnh.
Thời gian tới, dự báo các thế lực thù địch sẽ tiếp tục tăng cường chống phá cách mạng Việt Nam; tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Vì vậy, để nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ trong thời tình hình hiện nay, cần tập trung chỉ đạo thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
1. Tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, đề ra chủ trương, biện pháp, hình thức và tổ chức có hiệu quả các hoạt động của phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; gắn kết phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ với các phong trào cách mạng khác và với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các ban ngành, đoàn thể, địa phương; lãnh đạo, chỉ đạo các tổ chức đoàn thể quần chúng, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị tham gia bảo vệ ANTT; thường xuyên kiểm tra, đánh giá chất lượng phong trào; định kỳ tiến hành sơ kết, tổng kết, khen thưởng và nhân rộng những mô hình, điển hình tiên tiến của phong trào.
2. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ Công an, cán bộ, công nhân viên chức, học sinh, sinh viên, trong các cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường và toàn thể nhân dân về phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.
3. Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức phong trào và công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ANTQ phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ ANTT trong tình hình mới.
4. Đổi mới cơ chế phối hợp giữa lực lượng Công an nhân dân với Quân đội nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, các ngành, đoàn thể và giữa các lực lượng, các cấp Công an trong công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của Ban chỉ đạo “Phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ” từ cấp tỉnh đến cơ sở.
5. Tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách và hệ thống lý luận về công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.
6. Tăng cường xây dựng, củng cố lực lượng chuyên trách, lực lượng nòng cốt xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới./.