Tinh vi các phương thức, thủ đoạn mua bán người
Lợi dụng những điều kiện thuận lợi về đường biên giới dài hơn 455km, tiếp giáp với hai nước Lào và Trung Quốc; với nhiều đường mòn, lối mở, trình độ dân trí không đồng đều, tình hình kinh tế xã hội còn có nhiều khó khăn, tại các vùng hẻo lánh trên địa bàn các huyện giáp biên từ lâu được các đối tượng phạm tội mua bán người lựa chọn để lừa mị nhân dân và làm điểm trung chuyển nạn nhân qua bên kia biên giới.
Để thực hiện hành vi phạm tội, các đối tượng thường sử dụng rất nhiều chiêu trò, thủ đoạn tinh vi nhằm lừa gạt nạn nhân và gia đình. Thời gian gần đây, đối tượng phạm tội lợi dụng chính sách mở, thông thoáng trong thủ tục xuất nhập cảnh để tổ chức thành những đường dây đưa người ra nước ngoài dưới dạng du lịch, thăm thân, lao động trái phép, sau đó thu giữ giấy tờ, hộ chiếu, không làm các thủ tục cư trú. Nạn nhân chủ yếu là phụ nữ, trẻ em gái độ tuổi từ 15-28, trình độ dân trí thấp, nhận thức xã hội và pháp luật hạn chế, người có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, một số muốn có việc làm thu nhập cao, muốn lấy chồng nước ngoài… nên dễ bị các đối tượng dụ dỗ, lừa gạt hoặc đe dọa, khống chế.
Ngoài ra, đối tượng lợi dụng một số nam thanh niên có nhu cầu cao về việc làm, dụ dỗ, cho ứng trước tiền lương sau đó lừa bán qua biên giới. Đối với một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, nhất là số nữ thanh niên hạn chế về trình độ nhận thức, không có công ăn việc làm, bọn chúng sẽ sử dụng các thiết bị điện tử liên lạc, hẹn hò, giả vờ yêu đương, rủ đi chơi hoặc sang Trung Quốc lấy chồng sau đó lừa bán cho đối tượng người Trung Quốc lấy làm vợ…
Điển hình vào tháng 4/2019 tại địa bàn tỉnh Điện Biên là đối tượng Sùng A Vảng (hộ khẩu thường trú tại Tả Sìn Thàng, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên) đã nhẫn tâm lừa bán người yêu qua bên kia biên giới để nhận được 200 Nhân dân tệ. Tại cơ quan Công an, Sùng A Vảng khai nhận: Trong quá trình đi làm thuê, Vảng có quen một người đàn ông tên Giảng, dân tộc Mông ở Hà Khẩu, Vân Nam, Trung Quốc. Người này thỏa thuận với Vảng về Việt Nam tìm phụ nữ mang sang Trung Quốc bán, mỗi người phụ nữ được đưa sang Giàng sẽ trả cho Vảng 2.000 Nhân dân tệ. Tin lời Giàng, Vảng đã trở lại Việt Nam và dùng thủ đoạn lừa gạt bạn gái là Giàng Thị D (sinh năm 1990, ở xã Ta Ma, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên) bán sang Trung Quốc.
 |
| Đối tượng Giàng A Vảng bị cơ quan Công an bắt giữ. |
Cùng chung số phận với rất nhiều những nạn nhân bị lừa bán, nạn nhân D đã bị dụ dỗ và lừa bán cô vào một ổ mại dâm sâu trong nội địa Trung Quốc. Trong hơn 02 năm (từ tháng 4/2019 đến tháng 6/2021), D đã bị qua tay tới 04 nhà thổ trước khi bị gả bán cho một người đàn ông ở một vùng núi xa xôi, hẻo lánh và được lực lượng Công an hai nước Việt Nam - Trung Quốc giải cứu thành công, đưa trở về Việt Nam và sau đó D đã làm đơn tố cáo đối tượng Sùng A Vảng với cơ quan Công an.
Mỗi nạn nhân trong các vụ án mua bán người đều có một hoàn cảnh khác nhau nhưng đều có một điểm chung là muốn có công ăn việc làm, cuộc sống mưu sinh để thay đổi số phận. Nhưng sự nhẹ dạ cả tin của chính họ đã vô tình đẩy họ vào vòng xoáy của nạn mua bán người.
 |
| Lực lượng Công an phối hợp với Bộ đội Biên phòng tuyên truyền về công tác phòng, chống mua bán người cho đồng bào dân tộc thiểu số tại huyên Mường Chà, tỉnh Điện Biên. |
Cuộc sống hồi sinh
Từ năm 2019 đến hết tháng 6/2022, trên địa bàn tỉnh Điện Biên phát hiện, khởi tố 04 vụ, bắt 05 đối tượng, làm rõ 05 nạn nhân bị lừa.
Công tác đấu tranh phòng, chống mua bán người đã và đang gặp nhiều khó khăn, thách thức, bởi trên cả phương diện lý luận và thực tiễn, tội phạm mua bán người có tỉ lệ ẩn rất cao bởi các đường dây tội phạm hoạt động có tổ chức rất chặt chẽ, các đối tượng cầm đầu thường ở sâu trong nội địa hoặc ở nước ngoài, chủ yếu dùng điện thoại, Facebook, Zalo ảo để chỉ đạo, điều hành đường dây. Trong khi đó, đa số nạn nhân không dám khai báo, tố giác tội phạm do sợ bị trả thù, mặc cảm, tự ti, sợ ảnh hưởng đến danh dự của gia đình và tương lai của bản thân.
Để ngặn chặn và đẩy lùi tình hình tội mua bán người, Công an tỉnh Điện Biên đã xác định và thực hiện đúng phương châm “lấy phòng ngừa làm trọng”. Phối hợp chặt chẽ với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Tư pháp, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho quần chúng nhân dân trên địa bàn, trong đó chú trọng việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về tội phạm mua bán người; tập trung tuyên truyền sâu rộng đến những đối tượng có nguy cơ cao, những nơi sử dụng nhiều lao động nữ, có nhiều phụ nữ lấy chồng nước ngoài, các em gái chưa ngoan, có hoàn cảnh đặc biệt… không để họ trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người.
Chủ động triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc tình hình, nhất là tại các tuyến, địa bàn trọng điểm về mua bán người; rà soát, thống kê các đầu mối, đường dây nghi vấn hoạt động buôn bán người để tập trung xác minh, thu thập tài liệu, xác lập chuyên án đấu tranh triệt phá. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng và các lực lượng chức năng trong công tác tuần tra, kiểm soát, trao đổi các thông tin về đường dây, các đầu mối nghi vấn, băng, ổ nhóm tội phạm mua bán người, nạn nhân bị mua bán để tiến hành kết hợp những tài liệu, chứng cứ thu thập được, xác lập chuyên án, đấu tranh truy bắt các đối tượng và giải cứu nạn nhân bị mua bán. Tiếp tục phối hợp xây dựng, duy trì và nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trong phòng, chống tội phạm nói chung, phòng chống mua bán người nói riêng gắn với phát động mạnh mẽ phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Hỗ trợ tạo công ăn việc làm và hướng cho nạn nhân bị lừa bán nhanh chóng được hòa nhập, thích nghi với cộng đồng thông qua việc tham gia hoạt động phong trào của các tổ chức đoàn thể tại địa phương…
Cuộc sống mới đã dần hồi sinh và khi nhận thức được nâng lên, người dân sẽ yên tâm xây dựng bản làng của mình trở nên giàu đẹp, hạn chế thấp nhất tình trạng bị bán qua biên giới. Kể từ tháng 6/2020 đến nay, trên địa bàn tỉnh Điện Biên không có thêm một vụ mua bán người là minh chứng rõ nét nhất cho quan điểm và hướng đi đúng đắn này của Công an tỉnh Điện Biên.