Thực hiện chương trình cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong công tác quản lý nhà nước, Bộ Công an đã triển khai thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự trong lĩnh vực quản lý cư trú, quản lý hộ tịch, hộ khẩu, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân đăng ký hộ khẩu, đăng ký thường trú.
Sau khi Luật Cư trú năm 2006 được ban hành, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 52/2010/TT-BCA, ngày 30/11/2010 hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Cư trú và quy định cụ thể, chi tiết thủ tục đăng ký thường trú, quản lý cư trú đối với công dân. Ngày 11/7/2013, Quốc hội đã ban hành Văn bản hợp nhất Luật Cư trú số 03/VBHN/VPQH, hợp nhất Luật Cư trú năm 2006 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cư trú. Ngày 18/4/2014, Chính phủ ban hành Nghị định số 31/2014/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú số 03/VBHN/VPQH.
Tại Điều 21, Luật Cư trú số 03/VBHN/VPQH, quy định nơi tiếp nhận hồ sơ đăng ký thường trú của công dân: “Người đăng ký thường trú nộp hồ sơ đăng ký thường trú tại cơ quan Công an sau đây: Đối với thành phố trực thuộc Trung ương thì nộp hồ sơ tại Công an huyện, quận, thị xã; Đối với tỉnh thì nộp hồ sơ tại Công an xã, thị trấn thuộc huyện, Công an thị xã, thành phố thuộc tỉnh”. Điều 9, Thông tư 52/2010/TT-BCA, quy định về thẩm quyền của các cơ quan đăng ký thường trú: Công an cấp huyện, quận, thị xã thuộc thành phố trực thuộc Trung ương; Công an thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh có thẩm quyền đăng ký thường trú tại thành phố trực thuộc Trung ương và thành phố trực thuộc tỉnh; Công an xã, thị trấn có thẩm quyền đăng ký thường trú tại các xã, thị trấn của huyện thuộc tỉnh.
Như vậy, Bộ Công an đã giao thẩm quyền tiếp nhận và đăng ký thường trú cho Công an cấp xã, cấp huyện bảo đảm đúng quy định và có sự thống nhất quản lý theo từng khu vực. Theo đó, Công an cấp xã, thị trấn, cấp huyện thuộc tỉnh có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ và đăng ký thường trú, cấp sổ hộ khẩu trên địa bàn phụ trách. Thời gian tới, Bộ Công an sẽ nghiên cứu, tiếp tục cải cách thủ tục hành chính trong đăng ký, quản lý hộ khẩu, đăng ký thường trú theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đồng thời bảo đảm tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự.